Model Motivation-Opportunity-Ability (MOA) adalah rangka kerja yang menerangkan faktor-faktor utama yang mendorong manusia melakukan sesuatu. Ia menggabungkan tiga elemen penting: Motivasi, Peluang, dan Kebolehan, yang saling berinteraksi untuk menentukan hasil atau tindakan seseorang.
1. Motivasi
Motivasi boleh berasal daripada:
(a) Dalaman (minat, keinginan peribadi).
(b) Luaran (pengaruh luar, ganjaran, atau hukuman).
Motivasi ini boleh bersifat positif (meningkatkan keseronokan) atau negatif (mengelak daripada ketidakselesaan). Dalam model ini, motivasi adalah elemen utama yang menentukan kesediaan seseorang untuk bertindak.
Isu:
Jika motivasi tinggi tetapi kebolehan dan peluang tiada, ia boleh mencetuskan frustrasi.
2. Kebolehan (Ability)
Merujuk kepada kemahiran, kepakaran, pengalaman, dan sokongan yang diperlukan untuk melaksanakan tugas. Elemen ini juga termasuk syarat-syarat organisasi atau keadaan yang membantu pelaksanaan.
Isu:
Kekurangan kebolehan walaupun ada motivasi dan peluang menyebabkan seseorang berada dalam keadaan lacking skills.
3. Peluang (Opportunity)
Merangkumi keadaan yang betul pada masa yang tepat. Ia juga melibatkan peluang untuk menggunakan masa, tempat, dan sumber yang tersedia bagi melaksanakan sesuatu.
Isu:
Tanpa peluang, seseorang tidak dapat memanfaatkan motivasi dan kebolehannya, yang boleh mencetuskan frustrasi.
4. Gabungan Elemen dan Kesannya
Model ini juga menggariskan bagaimana kombinasi atau kekurangan dalam ketiga-tiga elemen ini mempengaruhi hasil:
Frustrasi: Motivasi dan kebolehan ada, tetapi tiada peluang.
Lacking Skills: Motivasi dan peluang ada, tetapi tiada kemahiran.
Apathy: Kebolehan dan peluang ada, tetapi tiada motivasi.
Kejayaan (Success): Apabila ketiga-tiga elemen wujud, ia membawa kepada hasil yang berjaya.
Kekuatan Model
1. Mudah untuk memahami punca kegagalan atau kejayaan.
2. Berguna dalam pengurusan organisasi, pendidikan, atau perancangan strategik.
3. Menjelaskan pentingnya keseimbangan antara motivasi, kebolehan, dan peluang.
Kelemahan Model
1. Tidak mengambil kira pengaruh faktor emosi atau sosial yang lebih kompleks.
2. Tidak menyatakan bagaimana elemen-elemen ini dapat diukur secara kuantitatif.
Kesimpulan
Model MOA memberikan panduan praktikal untuk mengenal pasti dan menyelesaikan cabaran dalam pelbagai konteks, daripada pembangunan diri hingga pengurusan organisasi.
"Success is walking from failure to failure with no loss of enthusiasm,”
- Winston Churchill